⛔️ یکی دیگر از رذائل اخلاقی در الگوی اخلاق حرفه ای مدیران « نفاق » است که مختصری جهت تبیین این مفهوم ارائه می گردد:
♦️ نفاق در اصل به معنای دورویی و مخالفت ظاهر با باطن است و منافق یا دورو، کسی است که با زبان چیزی را بگوید ولی نیت واقعی خود را مخفی نگه دارد تا به دیگران زیان و آسیب برساند (حسینی 1376: 24)
👌توجه قرآن به مسئله نفاق تا آنجاست که یک سوره مستقل را به نام و درباره آن نازل کرده است.
🔺 میتوان گفت از بزرگترین گناهان قلبی و سختترین بیماریهای روانی که صاحبش را از عالم انسانیت دور کرده و او را در پستترین مراتب جهنم جای میدهد نفاق است زیرا که منافقان برای بهرهمندی از آثار دنیوی، دینداری خود را در زبان و عمل نشان میدهند ولی در واقع به آنچه عمل میکنند اعتقادی ندارند.
🔺 نفاق به چند نوع تقسیم می شود:
👈🏼 1. نفاق در ایمان:
در چنین نفاقی، شخص اگرچه در ظاهر، خود را مسلمان معرفی کرده و اقرار به خدا و معاد و… مینماید در باطن به آنها معتقد نبوده و کفر در باطنش حضور کامل دارد.
👈🏼 2. نفاق در عبادت:
در این نوع از نفاق ممکن است که انسان واقعا مسلمان باشد، اما خداوند را به قصد قربت و رسیدن به ثواب، اطاعت و عبادت نکند، بلکه تنها هدفش از عبادت، خودنمایی و دستیابی به موقعیت اجتماعی باشد.
👈🏼 3. نفاق در معاشرتهای اجتماعی:
این نوع از نفاق فراگیر بوده و در تمام جوامع انسانی به چشم میخورد، در این نوع، انسان بر اساس منافع شخصی و دنیا دوستی، با هرکسی به میل و سلیقه او سخن میگوید و اعمال و رفتارش را طبق میل و سلیقه او تنظیم میکند لذا چنین نفاقی بدترین نوع نفاق بوده و پس از نفاق در ایمان، شدیدترین مجازات را دارد.
🔺 اگر انسان در حضور مردم، به گونهای رفتار کند و در غیاب آنان خلاف آن را انجام دهد یا زبان به ناسزا و آشکار کردن عیوب آنها نماید، بزرگترین ظلم را در حق آنان مرتکب شده است.
👌 امام سجاد علیه السلام میفرماید:
«همانا منافق کسی است که از کاری نهی میکند ولی خود از آن کار دست نمیکشد و فرمان میدهد به انجام آنچه خود انجام نمیدهد و روزش را شب میکند و اندوهی جز خوردن شام ندارد و … (کلینی، 1364: ج2 ص 396).
🔺 دروغگویی:
شاخصترین علامت منافقین، دروغ گفتن آنان در ارتباط با دیگران است.
از اینجا نخستین نشانه نفاق روشن میشود و آن دوگانگی ظاهر و باطن است که با زبان اظهار ایمان میکنند ولی در دل آنها، نشانی از ایمان نیست.
اساساً دوگانگی در رفتار و گفتار، انسان را در ردیف اهل نفاق قرار میدهد و او را از رسیدن به کمال باز میدارد.
🔺 استفاده ابزاری از مقدسات:
👌منافقان خود را در زیر پوششی از نام مقدس خدا و سوگندهای دیگر قرار میدهند تا چهره واقعی خود را پنهان کنند و عواطف مردم را به سوی خود جلب کرده و از این طریق به اغفال مردم بپردازند و آنان را از راه خداوند بازدارند (مکارم شیرازی، 1374: ج24 ص 150).
🔺 آرایش ظاهری و قیافهای جذاب:
«هنگامی که آنها را میبینی جسم و قیافه آنان تو را در شگفتی فرو میبرد و اگر سخن بگویند به سخنانشان گوش فرا میدهی، اما گویی چوبهای خشکی هستند که بر دیوار تکیه داده شدهاند. هر فریادی از هر جا بلند شود بر ضد خود میپندارند.»
🔺در میان صفات رذیله، نفاق دارای آثار بسیار خطرناکی میباشد تا جایی که مداومت بر این صفت میتواند سبب بسیاری از محرومیت ها گردد.
👌شکی نیست که نفاق، دارای آثار زیان بار اجتماعی است و در طول تاریخ اسلام، خسارتهای بزرگی را متوجه جامعه اسلامی و مسلمانان نموده است لذا توجه و نگاه خاص مدیران و مسئولان نظام اسلامی را می طلبد.
🔹 دکتر سعیده جعفری راد
🔹 تحت نظارت جناب استاد حجت الاسلام و المسلمین عبدالحجت حق جو
🔺 کتاب الگوی اخلاق حرفه ای مدیران